Η Σοφία Γρηγοριάδου, Managing Partner, o Θεοδόσης Τόμπρας, Partner, αντίστοιχα της CPA Law και ο Θοδωρής Στεργίου, Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής, Cyber Security Services της KPMG, περιγράφουν τί πρωτοποριακό κομίζει στην αγορά νομικών και συμβουλευτικών υπηρεσιών το νέο TMT & Cybersecurity Practice που ανακοίνωσε η CPA Law σε συνεργασία με την KMPG και γιατί αποτελεί ένα σημείο αναφοράς στις τηλεπικοινωνίες, την τεχνολογία, την πληροφορική και την κυβερνοασφάλεια στη χώρα μας.
Τον Ιανουάριο 2021 η Δικηγορική Εταιρεία «Παπακωστόπουλος-Γρηγοριάδου & Συνεργάτες (CPA Law)» ανακοίνωσε σε συνεργασία με την KPMG την έναρξη ενός νέου τομέα εξειδίκευσης, των τηλεπικοινωνίων, της τεχνολογίας & της κυβερνοασφάλειας. Πρόκειται για έναν νεοτερισμό σε ότι γνωρίζαμε μέχρι σήμερα στο χώρο των νομικών υπηρεσιών, καθώς η CPA Law και η KPMG φιλοδοξούν μέσα από αυτή την κοινή πρόταση να καλύψουν διεπιστημονικά το χώρο αυτό, και όχι αποσπασματικά όπως είναι ο κανόνας μέχρι σήμερα.
Η Σοφία Γρηγοριάδου, Managing Partner της CPA Law, εξηγεί το όραμα πίσω από αυτή την πρωτοπορία: «Η CPA Law, μέλος του διεθνούς δικτύου νομικών υπηρεσιών της KPMG, επεδίωκε διαχρονικά να προσφέρει όχι μόνον νομικές συμβουλές, αλλά ολοκληρωμένες λύσεις σε σύνθετα ζητήματα, καθιστώντας τις διαλειτουργικές και διεπιστημονικές ομάδες της CPA Law και της KPMG μια αξιόπιστη επιλογή για τους εντολείς μας». Πρόκειται για μία σύνθεση νομικών και συμβουλευτικών υπηρεσιών και διαχείρισης συμβάντων και κρίσεων, που αφενός παρέχονται με τα υψηλά standards της KMPG, αφετέρου έχουν τη δυνατότητα να παρέχονται ενιαία σε περισσότερες από 80 χώρες, όπου δηλαδή η KPMG είναι σε θέση να παράσχει και νομικές υπηρεσίες μέσω του δικτύου KPMG Global Legal Services (GLS). «Η έλευση και προσθήκη στην ομάδα μας, του Θεοδόση Τόμπρα, πρώην επικεφαλής νομικού συμβούλου της Wind, σε συνδυασμό με την εδραιωμένη θέση της KPMG στην ελληνική αγορά των υπηρεσιών τεχνολογίας, συμμόρφωσης και κυβερνοασφάλειας, σε συνδυασμό με τις υπηρεσίες forensic και διαχείρισης κρίσεων μας έδωσε τη δυνατότητα να εξελίξουμε αυτή την διεπιστημονική συνεργασία, και να διαμορφώσουμε ένα διεπιστημονικό τομέα εξειδίκευσης που θεωρούμε ότι δεν υπάρχει στην Ελλάδα, ενώ ακόμα και στο εξωτερικό συναντάται σπανίως οργανωμένος με τον τρόπο αυτό».
Καταλύτης για το νέο αυτό τομέα εξειδίκευσης αποτελεί η αυξημένη ζήτηση για διεπιστημονικές, νομικές, τεχνικές & συμβουλευτικές υπηρεσίες στο χώρο της τεχνολογίας, της πληροφορικής και της κυβερνοασφάλειας. Σύμφωνα με το Θοδωρή Στεργίου «οι ολοένα αυξανόμενες ανάγκες και τάσεις ψηφιακού μετασχηματισμού των οργανισμών, με την παράλληλη αναβάθμιση των δικτύων επικοινωνίας (π.χ. μέσω 5G κ.λπ.), αφενός αποτελούν μια τεράστια επιχειρηματική ευκαιρία ανάπτυξης και αυτοματοποίησης λειτουργιών, αφετέρου διαμορφώνουν και ανασυνθέτουν εκ βάθρων το πλαίσιο απειλών κυβερνοασφάλειας, όπως το γνωρίζαμε μέχρι σήμερα. Λόγω αυτών των παραγόντων δεν είναι πλέον εφικτό, αλλά ούτε και δόκιμο, να διαχωρίζουμε τις τεχνολογικές υπηρεσίες από τις νομικές, μιας και κανονισμοί, νόμοι, τεχνολογία και επιχειρησιακές απαιτήσεις δημιουργούν ένα επιχειρηματικό πλαίσιο και περιβάλλον το οποίο κάνει επιτακτική την ανάγκη διεπιστημονικών υπηρεσιών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Ευρωπαϊκή Ένωση η οποία έχει αναδείξει, με σωρεία κανονισμών και οδηγιών, την έννοια της επιχειρησιακής συνέχειας και ανθεκτικότητας (resilience) σε όλα τα επίπεδα και γραμμές άμυνας των οργανισμών, έναντι της μονοδιάστατης αντιμετώπισης των θεμάτων που μέχρι σήμερα γνωρίζαμε».
«Ως εκ τούτου, δεν προσπαθήσαμε να σχεδιάσουμε μία πρόταση εν κενό» λέει ο Θεοδόσης Τόμπρας, «απλά αφουγκραστήκαμε ένα κενό στην αγορά και μία αυξημένη ανάγκη στη ζήτηση ολοκληρωμένων, διεπιστημονικών και επιχειρηματικά ολοκληρωμένων λύσεων». Οδηγός για αυτή την ανάγκη είναι ο ψηφιακός μετασχηματισμός που διαπερνά κάθε επιχείρηση, μικρή ή μεγαλύτερη και οργανισμό, ιδιωτικό ή δημόσιο. Με την εμπειρία περισσοτέρων από 15 χρόνια σε in-house ρόλους ο Θεοδόσης σχολιάζει: «Ο τεχνολογικός αυτός μετασχηματισμός δρα ως καταλύτης στη λειτουργία των επιχειρήσεων, αλλά ακόμη περισσότερο δρα ως καταλύτης και στην παροχή και τη μορφή και του τρόπου παροχής των professional services, είτε πρόκειται για νομικές υπηρεσίες, είτε για ευρύτερα συμβουλευτικές υπηρεσίες. Πλέον οι επιχειρήσεις αναζητούν ολοκληρωμένες -turn key- λύσεις και όχι απλά μία νομική συμβουλή. Η απαίτηση αυτή καταρχάς έχει θέσει υπό πίεση τις νομικές υπηρεσίες των επιχειρήσεων & οργανισμών που καλούνται να μεταλλάξουν το in house μοντέλο παροχής νομικών υπηρεσιών και να το φέρουν ποιο κοντά στο επιχειρηματικό λειτουργικό μοντέλο, αλλά κατ’ επέκταση η απαίτηση αυτή μεταλλάσσει το ζητούμενο και για τις ίδιες τις δικηγορικές εταιρίες». Ειδικά στο χώρο της τεχνολογίας, της πληροφορικής και των τηλεπικοινωνιών αυτό γίνεται πιο εμφανές από οπουδήποτε αλλού. «Στη χώρα μας υπάρχει εδραιωμένη γνώση σε θέματα τεχνολογικά και τηλεπικοινωνιών, ασφάλειας πληροφοριών και προσωπικών δεδομένων, έχουμε δε να επιδείξουμε εξαιρετικούς επαγγελματίες και επιστήμονες, αυτό ωστόσο που απουσιάζει είναι ο συγκερασμός αυτών των γνωστικών πεδίων και η παροχή υπηρεσιών διεπιστημονικά και ολοκληρωμένα, από την αρχή και το σχεδιασμό, μέχρι την υλοποίηση ενός έργου ή την επίλυση ενός προβλήματος ή μίας κρίσης. Ο επιχειρηματίας δεν ζητά απλά να τον συμβουλεύσεις, ζητά να τον οδηγήσεις πρακτικά, αλλά ουσιαστικά και με ασφάλεια στη λύση αυτού που τον απασχολεί».
Η διεπιστημονική ομάδα της CPA Law και της KPMG, εδράζει την εμπειρία της σε ένα ευρύ φάσμα ενασχόλησης των δικηγόρων και των συμβούλων σε τεχνολογικά έργα και συναλλαγές, καθώς και σε στρατηγικές συνεργασίες που έχουν διαμορφώσει την αγορά τηλεπικοινωνιών όπως τη γνωρίζουμε σήμερα, αλλά και σε θέματα κυβερνοασφάλειας και προσωπικών δεδομένων, συστήματα άυλων πληρωμών και θεμάτων κανονιστικής συμμόρφωσης και βεβαίως εργατικού και φορολογικού δικαίου δίκαιο, γεγονός που προσδίδει ένα ακόμα χαρακτηριστικό, αυτό της ευελιξίας και συνεπακόλουθα τη σύνθεση κάθε φορά της πιο εξειδικευμένης ομάδας που απαιτείται για να ανταποκριθεί με επιτυχία στα ζητήματά που θα θέσει μία επιχείρηση. «Αυτό κάνει και την πρόταση μας μοναδική» καταθέτει η Σοφία Γρηγοριάδου. «Φυσικά παρέχουμε και μεμονωμένες εξειδικευμένες νομικές συμβουλές ή υποστήριξη σε έργα τεχνολογίας. Ωστόσο, είμαστε επιπλέον στη μοναδική θέση να δομήσουμε κάθε φορά μία ομάδα με τα πλέον κατάλληλα διεπιστημονικά χαρακτηριστικά αναλόγως του ζητήματος που τίθεται και να δώσουμε ολιστικές απαντήσεις και επιπρόσθετα να υλοποιήσουμε και παραδώσουμε ολοκληρωμένες λύσεις για τους εντολείς μας. Αυτό ανατρέπει το ιστορικό και μονοσήμαντο μοντέλο παροχής νομικών υπηρεσιών».
Ειδικά στον τομέα της κυβερνοασφάλειας η συνεργασία αυτή πραγματικά λειτουργεί ως σημείο αναφοράς στην ελληνική αγορά. Η ομάδα καλύπτει όλες τις πτυχές της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο, της αντιμετώπισης συμβάντων κυβερνοασφάλειας, παραβίασης προσωπικών δεδομένων, διαχείρισης κρίσεων και των συνεπακόλουθων διοικητικών διαδικασιών, ακροάσεων και δικαστικών διαδικασιών. Η ομάδα της KPMG και της CPA Law έχει εμπλακεί σε μεγάλα τέτοια περιστατικά στην Ελλάδα και έχει υποστηρίξει πολλούς οργανισμούς σε διάφορους τομείς της αγοράς, όπως τρόφιμα και ποτά, νομικές υπηρεσίες, ασφάλιση, ακαδημαϊκά ιδρύματα, ξενοδοχεία και τουρισμός, διαδικτυακές πλατφόρμες κ.λπ. Στο πλαίσιο αυτό το TMT & Cybersecurity Practice της CPA Law και της KPMG έρχεται όχι απλώς να καλύψει ένα κενό που υπήρχε μέχρι τώρα στην Ελληνική αγορά, αλλά και να υποστηρίξει ουσιαστικά τους οργανισμούς και τις επιχειρήσεις στην μετεξέλιξή τους και στη διασφάλιση της επιχειρηματικής και επιχειρησιακής βιωσιμότητάς τους.